Informacja, że ok. 15 kwietnia 2010 roku Donald Tusk i Władimir Putin zawarli tajne porozumienie na mocy którego wojskowe komisje – polską i rosyjską, pracujące dotychczas w Smoleńsku, zastąpiono rosyjską komisją gen. Anodiny, pozwala spojrzeć na działania strony polskiej z całkowicie innej perspektywy.
Pojawia się bowiem podstawowe pytanie - o przyczynę takiej decyzji premiera Polski. Co sprawiło, że prowadzone przez cztery dni postępowanie (według porozumienia z 1993 r.), zostało nagle złamane i Polska odstąpiła od korzystnego dla nas procedowania? Dlaczego wojskową komisję płk Mirosława Grochowskiego, pracującą już efektywnie w Smoleńsku zastąpił Edmund Klich? Z jakich powodów przyjęto nagle załącznik 13 konwencji chicagowskiej jako nową podstawę prawną w sprawie badania katastrofy smoleńskiej?
Decyzja Donalda Tuska o oddaniu całego postępowania w ręce Rosji, pozbawiła nas trwale jakiejkolwiek możliwości samodzielnego działania i postawiła w kompromitującej roli petenta wobec płk Putina. Co więcej - 27 kwietnia 2010 roku zmieniono rozporządzenie MON w sprawie organizacji oraz zasad funkcjonowania Komisji Badania Wypadków Lotniczych Lotnictwa Państwowego, poszerzając kompetencje premiera w sposób niezgodny z ustawą Prawo lotnicze. Na podstawie tak spreparowanego rozporządzenia powołano następnie Komisję Badania Wypadków Lotniczych Lotnictwa Państwowego (tzw. komisję Millera), która w świetle obowiązującego prawa i tak nie ma kompetencji do badania katastrofy smoleńskiej, skoro wcześniej (na podstawie załącznika 13) wyrażono zgodę na działania rosyjskiej komisji MAK.
W ocenie ekspertów, sposób zawarcia umowy międzynarodowej Donalda Tuska z Putinem stanowił tzw. delikt konstytucyjny i był niezgodny z polskim prawem, w tym z Konstytucją RP. Tego rodzaju umowa wymagałaby bowiem zgody Sejmu, Senatu i prezydenta oraz publikacji w Dzienniku Ustaw i notyfikacji w ONZ.
Powyższe ustalenia są efektem ostatniego posiedzenia Parlamentarnego Zespołu ds. Zbadania Przyczyn Katastrofy z 10 kwietnia z udziałem prof. dr hab.Marka Żylicza, członka rządowej Komisji Badania Wypadków Lotniczych Lotnictwa Państwowego i eksperta w dziedzinie międzynarodowego prawa lotniczego.
W państwie demokratycznym, tak istotne informacje podane przez przewodniczącego parlamentarnego zespołu największej partii opozycyjnej, wywołałyby natychmiastową reakcję wolnych mediów i zmusiły premiera do przedstawienia obszernego wyjaśnienia motywów i okoliczności swoich działań. Od tych wyjaśnień, zależałby los obecnego rządu i ewentualny zakres odpowiedzialności karnej lub politycznej urzędników państwowych. W posttotalitarnej III RP – państwie wszechwładzy monopartii i ośrodków rządowej propagandy, byłoby absurdem oczekiwanie na tego rodzaju odzew. Jesteśmy zatem zdani na samodzielne wnioski.
Wiemy, że istnieją tylko dwie możliwości.
Pierwsza zakłada skrajną nieudolność, niekompetencję, a wręcz głupotę polskiego premiera, który w czasie największej próby dla państwa rezygnuje dobrowolnie z korzystnych i prawidłowych rozwiązań prawnych i przystaje na dyktat rosyjskiego premiera. Dla takiej decyzji, podjętej w warunkach błędnej oceny skutków, złego doradztwa bądź fałszywej kalkulacji – nie ma politycznego usprawiedliwienia, nawet przy zastosowaniu przesłanki dobrej woli . W tej perspektywie - ludzie odpowiedzialni za politykę państwa są ignorantami i nieudacznikami, a w ocenie Rosji kierują się irracjonalnymi przesłankami przyjmując słowa i gesty władz rosyjskich, jako oznakę rzeczywistych intencji. Taki rząd prowadziłby politykę infantylną, oportunistyczną, kierując się doraźnym interesem lub względami wizerunkowymi. Ocena działań takiego rządu musiałaby prowadzić do określenia stopnia niedopełnienia obowiązków lub przekroczenia uprawnień przez jego członków.
Druga z możliwości, zakłada celowe i świadome odstąpienie od prerogatyw suwerennego państwa, umyślne wprowadzenie w błąd polskiej opinii publicznej i współuczestnictwo wraz z rządem obcego mocarstwa w działaniach zmierzających do ukrycia prawdziwych okoliczności śmierci polskiego prezydenta i najwyższych urzędników państwowych. Patrząc z tej perspektywy - rząd Donalda Tuska i podległe mu służby z rozmysłem przyjęłyby dyktat płk Putina i nie informowały Polaków o rzeczywistych intencjach Rosji, utrzymując społeczeństwo w przeświadczeniu, że ma do czynienia z państwem przyjaznym i prawidłowymi działaniami śledczymi. Zgoda na wycofanie polskiej komisji wojskowej i oddanie całego śledztwa w ręce Rosjan, stanowiłaby zatem najpoważniejszy akt zdrady interesów państwa polskiego i wiązała się z pełną odpowiedzialnością karną.
Ponieważ polityka państwa musi kierować się realizmem i koniecznością obrony własnych interesów, zaś decyzje podejmowane przez rządy muszą uwzględniać fakty i racjonalne przesłanki – nie ma żadnej „trzeciej możliwości” dla wyjaśnienia podłoża decyzji Donalda Tuska. Cokolwiek ponad – będzie sofizmatem.
Jeśli zaledwie popełnił błąd – minimalną konsekwencją winna być natychmiastowa dymisja i odejście w polityczny niebyt. Ocena stopnia owego błędu, w zakresie odpowiedzialności urzędniczej, należałaby do organów sprawiedliwości.
Jeśli natomiast działał z premedytacją na szkodę interesów własnego państwa - musi mieć świadomość, że niezależnie jak długo uda mu się utrzymać władzę, przyjdzie czas, gdy poniesie odpowiedzialność karną.
Tekst opublikowany w Warszawskiej Gazecie.