W Islandii Konstytucję pisze Naród!!!
Pod koniec kwietnia ma być gotowa nowa Islandzka konstytucja. Co takiego wyjątkowego jest w tej ustawie zasadniczej Islandii? Otóż będzie to tak naprawdę pierwsza w historii świata konstytucja napisana przez „zwykłych” ludzi dla „zwykłych” ludzi (parafrazując Lincolna;of the people, by the people, for the people”,).
Ale może po kolei....
Pewnie przypominacie sobie jeszcze niedawną katastrofę finansową w Islandii z 2008 roku. Ówczesny rząd poprzez „liberalną” politykę dołożył swoją „cegiełkę” do upadku Islandii. Można powiedzieć, że „dopiero co” sprywatyzowane islandzkie banki: Kaupthing, Glitnir i Landsbanki w przeciągu kilku dni stały się niewypłacalne, co w konsekwencji zagroziło bankructwem całego kraju[1]. Skala tego zagrożenia była ogromna. Długi tych trzech banków wynosiły ok. 100 mld dolarów, czyli ośmiokrotność islandzkiego PKB[2].
Rząd chciał obarczyć tymi zobowiązaniami obywateli, jednak doszło do referendum[3], w którym Islandczycy, mimo stanowczych nacisków Unii Europejskiej zdecydowali się nie spłacać „nie swoich długów”[4]. W przeciwieństwie do krajów PIGS (Portugal-Ireland-Greece-Spain) Islandczycy jako jedyni nie ulegli presji międzynarodowej finansjery. Trochę wcześniej po falach protestów rząd musiał ustąpić[5]. Pojawił się nowy rząd, który wiele naobiecywał, między innymi demokrację bezpośrednią. Jednak jak to z rządami bywa, nie wiele zaczął wprowadzać w życie.
Islandczycy postanowili wziąć sprawy w swoje ręce
Jak historia uczy, nie można mieć zbyt dużego zaufania do polityków. Islandczycy postanowili napisać nową własną Konstytucję, tym razem bez ich pomocy[6]. Każdy, kto nie miał wcześniej nic wspólnego z polityką mógł się zgłosić do tworzenia nowej ustawy zasadniczej. Spośród ochotników wylosowano ok. 950 osób[7]. Zebrali oni postulaty, które według nich powinny znaleźć się w nowej Konstytucji. Zanotowano m.in. „demokrację bezpośrednią”, „ponowne upaństwowienie surowców naturalnych”, oraz, że „stanowiska państwowe mogą być przekazywane TYLKO i wyłącznie na zasadzie konkursów, wedle kompetencji, a nie znajomości”, itd... Na stronach http://www.thjodfundur2010.is dostępna jest pełna lista propozycji, którą da się przy pomocy tłumaczy internetowych dostatecznie zrozumieć bez znajomości islandzkiego.
Następnym krokiem było wybranie spośród 500 możliwych kandydatów 25-osobową grupę ekspertów - 15-stu mężczyzn i 10 kobiet[8][9]. Do końca kwietnia mają oni za zadanie spisać tę listę wniosków jako dokument o stosownym prawnym formacie.
Nie pozostaje nam nic innego, jak tylko trzymać kciuki za Islandczyków...cdn.
Jordan Cibura dla dla Stowarzyszenia Więcej Demokracji
(Stowarzyszenia, które walczy o stosowanie mechanizmów demokracji bezpośredniej w Polsce)
*Wiadomość można kopiować dla celów niekomercyjnych po wyraźnym podaniu autora oraz linku
Za: http://demokracjabezposrednia.pl/node/1021
----------------
Źródła:
[1] Hock, Martin (19.08.2010): Islands Bankrott ist noch nicht abgewendet w FAZ. http://www.faz.net/s/Rub09A305833E12405A808EF01024D15375/Doc~EC997519001... 28. marca 2011
[2] Hock, Martin (19.08.2010): Islands Bankrott ist noch nicht abgewendet w FAZ. http://www.faz.net/s/Rub09A305833E12405A808EF01024D15375/Doc~EC997519001... 28. marca 2011
[3]Nachrichtenredaktion SR DRS, (20.2.2011): Island: Präsident erzwingt erneut Volksabstimmung. http://www.drs.ch/www/de/drs/nachrichten/nachrichtenticker/oid.e44ea02ba... 28. marca 2011
[4] Herrmann, G. (06.03.2010, 12:56)Referendum der Wut, w sueddeutsche.de. http://www.sueddeutsche.de/politik/staatsschulden-in-island-referendum-d... 28. marca 2011
[5] Kaufmann, Bruno (26.1.2009):Island wagt den Neuanfang. http://www.drs.ch/www/de/drs/sendungen/echo-der-zeit/2646.bt10068528.html 28. marca 2011
[6] http://polityka.wykop.pl/ramka/544939/islandia-nowa-konstytucje-napisze-...,
[7]Redakcja Wiener Zeitung (08.11.2010) Island sammelt Bürgerwünsche für Verfassung, wi Wiener Zeitung. http://www.wienerzeitung.at/default.aspx?tabID=3861&alias=wzo&cob=526176 28. marca 2011
[8] ORF.at (30.11.2010):Bürger schreiben Islands neue Verfassung w Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.. http://news.orf.at/stories/2028384/ 28. marca 2011
[9] Nikolo, Paul (30.11.2010): Constitutional Assembly Elected. http://www.grapevine.is/Home/ReadArticle/Constitutional-Assembly-Elected 28. marca 2011
Inne interesujące mniej lub bardziej oficjalne źródła:
http://whatcomforum.blogspot.com/2010/11/what-does-direct-democracy-look-like.html
http://principiis-obsta.blogspot.com/2010/03/island-ein-klares-und-massi...
http://en.wikipedia.org/wiki/2009_Icelandic_financial_crisis_protests
http://www.grapevine.is/Home/ReadArticle/Constitutional-Assembly-Elected
http://www.stjornlagathing.is
http://www.thjodfundur2010.is
Fotografie:
OddurBen (24 January 2009): 2009-01-16. Protesters at Austurvöllu, w Wikimedia. http://en.wikipedia.org/wiki/File:W16_Protesters_2826.JPG 29. marca 2011
Biekko (17.06.2007): The constitution of Iceland in close-up, w Wikimedia. http://is.wikipedia.org/wiki/Mynd:Stjórnarskrá_Íslands.jpg29. marca 2011