akatyst-01pl.mp3 akatyst-02pl.mp3 akatyst-03pl.mp3 akatyst-04pl.mp3 akatyst-05pl.mp3
akatyst-06pl.mp3 akatyst-07pl.mp3 akatyst-08pl.mp3 akatyst-09pl.mp3 akatyst-10pl.mp3 akatyst-11pl.mp3 akatyst-12pl.mp3
Akatyst ku czci Bogurodzicy - klasyczny akatyst (hymn liturgiczny), najbardziej znany z tego gatunku, wzorcowy do tego stopnia, że nawet określany po prostu jako "Akatyst". Jak się wydaje, jest najważniejszą z form kultu maryjnego w cerkwi prawosławnej i cerkwiach greckokatolickich. Jako "akatyst" określa się również nabożeństwo ku czci Matki Boskiej, którego zasadniczą częścią jest ten hymn.
"Akatyst ku czci Bogurodzicy" pochodzi najprawdopodobniej z V-VI wieku. Jego autorstwo jest niepewne: ostatnio najczęściej bywa przypisywany świętemu Romanowi Pieśniarzowi (zw. Roman Melodos) [1], wcześniej przeważał pogląd o jego pochodzeniu od patriarchy Konstantynopola Sergiusza albo od diakona Jerzego Pizydesa - zakrystiana w katedrze Hagia Sofia. Na pewno wiadomo, że był uroczyście śpiewany w podzięce za uratowanie Konstantynopola podczas oblężenia awarskiego w 626. Inni podają, że wykonano go dopiero w podziękowaniu za ocalenie stolicy nad Bosforem od oblężeń arabskich za Konstantyna IV w 677 i Leona III w 718. Około VIII wieku Akatyst został przetłumaczony na łacinę i na wiele innych języków, w wyniku czego wywarł ogromny wpływ na poezję maryjną całego kościoła. Polski przekład Akatystu został dokonany w 1965 przez jezuitę Mieczysława Bednarza.
Zasadniczym tematem Akatystu jest udział Matki Boskiej w ziemskim życiu Chrystusa i w Jego kościele. Przeplatają się w nim teksty odnoszące się do Matki Boskiej i Jezusa. Pierwsza połowa Akatystu dotyczy narodzenia Chrystusa oraz zdarzeń z nim związanych i je poprzedzających. Druga połowa ma za przedmiot nadprzyrodzone skutki przyjścia Zbawiciela na ziemię.
Akatyst składa się z 24 strof, które w greckim oryginale zaczynają się od kolejnych liter greckiego alfabetu. Strofy te to, na przemian, kondakiony (krótkie) i ikosy (dłuższe). Każdy kondakion kończy się refrenem "alleluja", a ikos - inkantacją "Witaj, Oblubienico dziewicza". Jak każdy akatyst, ten również jest śpiewany i słuchany na stojąco. Ikosy są recytowane, a kondakiony śpiewa cerkiewny chór. Pełna celebracja Akatystu trwa kilka godzin, ponieważ bywa przeplatany innymi hymnami i psalmami, (podczas których wolno siedzieć). Akatyst jest celebrowany w czterech częściach przez cztery pierwsze piątki Wielkiego Postu. W piąty piątek odśpiewywany jest cały hymn. Ceremonia odbywa się przed ikoną Matki Boskiej, pośrodku cerkwi - podczas recytacji pierwszego kondakionu kapłan i diakon w procesji opuszczają ołtarz przez Wrota Królewskie (Carskie Wrota), które pozostają otwarte przez cały czas ceremonii.
Za: http://pl.wikipedia.org/wiki/Akatyst_ku_czci_Bogurodzicy
