Dziś mija 146. rocznica urodzin Romana Dmowskiego, twórcy Ruchu Narodowego, wybitnego polityka, jednego z głównych twórców niepodległej Polski. "Jestem Polakiem - pisał Roman Dmowski w "Myślach nowoczesnego Polaka" - więc obowiązki mam polskie. Są one tym większe i tym silniej się do nich poczuwam, im wyższy typ człowieka przedstawiam". Dzieło to stanowi po dziś dzień drogowskaz dla wszystkich, którym bliskie są sprawy Narodu Polskiego.
Roman Dmowski urodził się 9 sierpnia 1864 r. Ukończył Wydział Nauk Przyrodniczych Uniwersytetu Warszawskiego. Od lat studenckich brał aktywny udział w życiu społecznym - był członkiem zorganizowanego przez Zygmunta Balickiego Związku Młodzieży Polskiej "Zet" - organizacji młodzieżowej, która stawiała sobie za cel wywalczenie niepodległości Polski poprzez zjednoczenie ziem wszystkich trzech rozbiorów. Dmowski został też członkiem Ligi Polskiej. Był redaktorem "Przeglądu Wszechpolskiego" oraz współdziałał przy tworzeniu Stronnictwa Demokratyczno-Narodowego.
Podczas I wojny światowej kierował poczynaniami Komitetu Narodowego Polskiego, który reprezentował interesy polskie wobec mocarstw zachodnich. Po klęsce państw centralnych Dmowski formalnie przewodził Delegacji Polskiej na konferencji pokojowej w Wersalu. Jego postawa i aktywność sprawiły, że przy Polsce znalazła się Wielkopolska i Pomorze Gdańskie, a na Górnym Śląsku, Warmii i Mazurach odbył się plebiscyt.
Po odzyskaniu niepodległości Dmowski poświęcił się przede wszystkich działalności publicystycznej. Po zamachu majowym Dmowski pragnąc przeciwstawić się zgubnym wpływom sanacji powołał do życia Obóz Wielkiej Polski (OWP), który miał zjednoczyć wszystkie środowiska, którym bliski był program narodowy. Krok ten szybko przyniósł oczekiwany efekt, gdyż OWP szybko stał się ruchem masowym skupiającym w swych szeregach ponad ćwierć miliona członków. Siła narodowców jeszcze bardziej zaniepokoiła sanację, która siłą postanowiła stłumić przeciwnika. Wielu działaczy Obozu znalazło się w więzieniach, a sama organizacja została rozwiązana w roku 1933.
Po tych wydarzeniach Dmowski ponownie usunął się w cień, na co miał również wpływ pogarszający się stan jego zdrowia. Mimo to aż do swojej śmierci pozostał niekwestionowanym przywódcą Ruchu Narodowego.
Zmarł 2 stycznia 1939 roku. Jego pogrzeb stał się wielką narodową manifestacją.
Napisał(a) IKa
