W ramach obchodów 90. rocznicy bitwy pod Dytiatynem k. Halicza 18 września na miejscu pochówku polskich bohaterów biskup pomocniczy lwowski Leon Mały przewodniczył Mszy św. i poświęcił krzyż na zniszczonym przez sowietów cmentarzu wojskowym. W uroczystości uczestniczyli Polacy ze Stanisławowa, pielgrzymi z Polski oraz władze miejscowe i mieszkańcy ukraińskiej wsi Dytiatyn.
Historię stoczonej tam bitwy przybliżył w homilii o. Grzegorz Cymbała OFM Conv., kustosz sanktuarium maryjnego w pobliskich Bołszowcach. 16 września 1920 pole koło wioski stało się miejscem bohaterskiej i tragicznej zarazem bitwy w wojnie polsko-bolszewickiej, nazwanej później Polskimi Termopilami. Starli się tam ze sobą żołnierze polscy z jednej strony i słynna dywizja „Czerwonych Kozaków”, wspierana przez brygadę piechoty – z drugiej. Bitwa ta miała kluczowe znaczenie dla utrzymania ofensywy na froncie w Małopolsce Wschodniej. Poświęcając swoje życie, niewielki oddział Wojska Polskiego zatrzymał na wiele godzin nieprzyjaciela, ratując przed rozbiciem swą macierzystą 8. Dywizję Piechoty i ukraińską dywizję kawalerii. Za swój czyn bohaterowie otrzymali Krzyż Virtuti Militari, a miejsce bitwy otaczali wielką czcią przedstawiciele wojska i mieszkańcy Małopolski Wschodniej.
O. Cymbała zaznaczył, że miejscowa ludność pamięta o tym wydarzeniu, przekazując wiedzę o nim kolejnym pokoleniom, ponieważ miejsce jest ważne zarówno dla Polaków, jak i Ukraińców. „Dlatego dziś wspólnie pochylamy głowy nad tymi, którzy bronili wolności. Świętujemy to zwycięstwo, bo dziś oba narody są już wolne. I razem powinniśmy szukać tych kart historii po to, żeby budować nową, lepszą historię, w której nie będzie już tylu krwawych ofiar i nie będzie ginęło wielu ludzi” – powiedział franciszkanin. Wskazał też na wielką życzliwość miejscowych Ukraińców, którzy pomagają duchowieństwu i świeckim z Polski budować niedaleko stąd, w Bołszowcach Młodzieżowe Centrum Pokoju i Pojednania.
kcz (KAI Lwów) / Dytiatyn
Za: Ks. Tadeusz Isakowicz-Zaleski
