W Kościele rzymskim Boże Ciało jest uroczystością ruchomą, obchodzoną w 60-tym dniu od Wielkanocy, zawsze w czwartek. W Polsce jako pierwszy wprowadził ją w 1320 r. biskup krakowski Nanker, a w 1420 r. synod w Gnieźnie rozszerzył ją ją na wszystkie parafie.
Dwa najstarze kościoły pod wezwaniem Bożego Ciała znajdują się w Poznaniu i na Kazimierzu w Krakowie.
W Krakowie, w czwartek kończący oktawę Bożego Ciała, czyli w 67-ym dniu po Wielkanocy, wyrusza spod klasztoru norbertanek na Salwatorze tradycyjny pochód Lajkonika.
Uroczystość Najświętszego Ciała i Krwi Chrystusa (23 czerwca)
Uroczystość Najświętszego Ciała i Krwi Chrystusa, Boże Ciało jest jednym z głównych świąt obchodzonych w Kościele katolickim. Choć świadomość niezwykłego cudu przemiany konsekrowanego chleba i wina w rzeczywiste Ciało i Krew Chrystusa towarzyszyła wiernym od początku chrześcijaństwa, jednak trzeba było czekać aż dziesięć stuleci zanim zewnętrzne przejawy tego kultu powstały i zadomowiły się w Kościele katolickim.
Uroczystość, która wyrosła na podłożu adoracyjnego kierunku pobożności eucharystycznej rozwijającej się na Zachodzie od przełomu XI i XII w., przeżywana jest obecnie w czwartek po uroczystości Trójcy Świętej. Bezpośrednią przyczyną ustanowienia uroczystości Najświętszego Ciała i Krwi Chrystusa były objawienia bł. Julianny z Cornillon. Pod ich wpływem bp Robert ustanowił w 1246 r. święto Bożego Ciała, początkowo dla diecezji Liege.
Procesje eucharystyczne w dniu Bożego Ciała wprowadzono później niż samo święto. Pierwszym śladem ich istnienia jest wzmianka o uroczystej procesji przed sumą w Kolonii w latach 1265-75. Procesje od początku odprawiano z wielkim przepychem. Od czasu zakwestionowania tych praktyk przez reformację udział w procesji traktowano jako publiczne wyznanie wiary. Konferencja Episkopatu Polski zmodyfikowała 17 lutego 1967 r. obrzędy procesji Bożego Ciała, wprowadzając w całej Polsce nowe modlitwy przy każdym ołtarzu oraz czytania ewangelii tematycznie związane z Eucharystią.
jz, kg, tk, mkc (KAI)
Benedykt XVI będzie przewodniczył procesji Bożego Ciała
Jutro, w uroczystość Bożego Ciała, Benedykt XVI będzie przewodniczył Mszy św. w bazylice św. Jana na Lateranie, a następnie poprowadzi procesję eucharystyczną do bazyliki Santa Maria Maggiore. Poinformowało o tym Biuro Ceremonii Papieskich.
We Włoszech Boże Ciało obchodzone jest w najbliższą niedzielę, a jutro jest dzień roboczy. Dlatego uroczystości rozpoczną się o godz. 19.00. W Watykanie uroczystą procesję wznowił 10 czerwca 1982 r. bł. Jan Paweł II. Tradycję tę podjął Benedykt XVI.
st (KAI) / Watykan
Przemyśl: w procesji Bożego Ciała pójdą także grekokatolicy
W Boże Ciało ulicami Przemyśla przejdzie tradycyjna procesja z Najświętszym Sakramentem. Uroczystościom będzie przewodniczył metropolita przemyski abp Józef Michalik. Wezmą w nich udział także duchowni i wierni Kościoła greckokatolickiego. Jest to jedyna procesja, która tego dnia przejdzie ulicami miasta i połączy dwie części miasta leżące po dwóch stronach Sanu.
Msza św. dla całego miasta będzie koncelebrowana przy archikatedrze o godz. 9.00 pod przewodnictwem arcybiskupa Józefa Michalika. Po Eucharystii wyruszy tradycyjna procesja do czterech ołtarzy.
Pierwszy będzie umieszczony przy katedrze greckokatolickiej, drugi w Rynku Starego Miasta, gdzie abp Józef Michalik wygłosi kazanie. Następnie wierni przejdą przez Most Orląt Przemyskich na część zasańską miasta, gdzie ołtarze będą ustawione przy kościele Świętej trójcy i św. Józefa księży salezjanów. Po zakończeniu procesji zostanie tam odprawiona Msza św., szczególnie dla osób, które nie uczestniczyły w Eucharystii wcześniej.
pab / Przemyśl
Beskidy: zwyczaje góralskie związane z Bożym Ciałem
Do żywych zwyczajów górali beskidzkich związanych z Bożym Ciałem wciąż należy uczestniczenie w procesji w ludowych strojach. Z każdego ołtarza zdobionego zielonymi brzózkami urywa się także kawałek gałązki.
Od wielu lat ołtarze w beskidzkich wsiach stroją kawalerowie, panny, kobiety zamężne i ojcowie. Uroczyste procesje przechodzą często polami i łąkami. Małgorzata Kiereś, etnografka z Istebnej, opisując zwyczaje wśród społeczności żyjącej na pograniczu polsko-czesko-słowackim, przypomina, że wierzono, iż gałązki z Bożego Ciała – urwane zwyczajowo z każdego z czterech ołtarzy, a następnie zatknięte na ścianie lub w pomieszczeniach gospodarczych – chronią przed nieszczęściem i mają moc odganiania burzy. Zdaniem badaczki obrzędowości ludowej, jest to przykład nawarstwiania się kultury chrześcijańskiej i archaicznych poglądów mitycznych. „Ponadto to wyjątkowy dzień ilustrujący nadal więź społeczną tutejszych mieszkańców. To oni muszą wykonać wiele pracy, aby wspólnie przygotować ołtarz, procesje” – zauważa Kiereś. Na Śląsku Cieszyńskim znany jest także zwyczaj wicia niedużego zielonego wianuszka z różnych roślin polnych. Wianek zabierało się na procesję, by mógł go poświęcić kapłan i wieszano później w domu na ścianie obok obrazów religijnych.
Społeczności protestanckie Śląska Cieszyńskiego nie obchodzą Bożego Ciała. Ewangelicy tego dnia spotykają się na nabożeństwie „przy kamieniu” na Równicy w Ustroniu. Miejsce to upamiętnia liturgie sprawowane niegdyś przez prześladowanych luteran w czasach kontrreformacji.
rk / Istebna
Za: Ks. Tadeusz Isakowicz-Zaleski
