Zgodnie z założeniami rządzących w 2004 r. Litwa weszła w skład Unii Europejskiej (UE) i Paktu Północnoatlantyckiego (NATO) a 1 stycznia 2015 r. do strefy euro. Okazuje się, że właśnie w 2015 r. Litwa już notowała najszybszy ubytek ludności ze wszystkich krajów UE (11,3% na 1000 mieszkańców). Dziś po ponad 30-tu latach widzimy, że liczba ludności spadła o niemal milion obywateli. Według danych za 2020 r. było to 2,794 mln obywateli i niestety liczba ta będzie nadal się zmniejszać. Warto zauważyć, że rok 2020 r. był rokiem pandemicznym, stad możliwości podróżowania zostały bardzo mocno ograniczone. Tak więc według prognoz Eurostatu w 2030 r. będzie to 2,4 miliona a w 2040 już tylko 2 miliony.
Gdzie szukać przyczyn? Dlaczego mamy do czynienia z tak ekspresowym wyludnianiem się tego państwa? Okazuje się, że od upadku komunizmu liczba urodzeń na Litwie spadła aż o 1/3! Dodatkowo sytuacje pogarsza masowa emigracja, która proporcjonalnie do liczby ludności jest najwyższa w Europie. Sytuacja wydaje się beznadziejna ponieważ ponad 90% młodych Litwinów deklaruje, że z chęcią wyjedzie, jeśli tylko oferta pracy będzie spełniać odpowiednie warunki. Nie budzi to zdziwienia kiedy 20% ludzi o najwyższych zarobkach, notuje dochody 7,5 raza większe niż 20% procent o najniższych dochodach.
Na Litwie nadal brakuje polityki prorodzinnej, zamiast planowanych 120 euro od dziecka w 2018 r. udało się uzyskać zaledwie 30 euro. To bardzo mało biorąc pod uwagę koszty życia. Oczywiście rządzący zapewniali, że kwota ta będzie coraz wyższa i w 2020 r. będzie wynosiła 100 euro. Tymczasem mieliśmy kolejno 60 euro w 2020 r. a następnie 70 euro w 2021 r. Jak na państwo w którym są całe gminy w których nie urodziło się ani jedno dziecko jest to raczej kiepski żart. Nie dziwi więc, że w niemal każdym innym europejskim kraju wyjeżdzający mogą liczyć na dużo większą pomoc państwa w tej dziedzinie.
Ponieważ nie należę do ludzi, kórzy pisząc na jakiś temat kierują się tylko i wyłącznie ogólnie dostępnymi materiałami (aczkolwiek ich analizę uważam za równie ważną) postanowiłem zapytać samych Litwinów o powody ich wyjazdu i ocenę tego co się dzieje w kraju przodków. Najpierw trafiłem na grupę o nazwie "Lithuania", gdzie zamiast Litwinów spotkałem mieszkańców Indii, Pakistanu, krajów arabskich i południowo-amerykańskich, którzy na Litwie już mieszkają lub planują się osiedlić. Byli zaskoczeni zadanym przeze mnie pytaniem, aczkolwiek Abdullah A.Y. udzielił mi nawet odpowiedzi: "myślę, że inne państwa europejskie jak Anglia czy Turcja zapewniają lepsze warunki życiowe i zarobki".
Udało mi się jednak wreszcie znaleźć sporą grupę autentycznych Litwinów. Bardzo mili i otwarci ludzie, którzy bardzo rzeczowo potrafią się wypowiedzieć na temat tego co się stało i nadal dzieje w ich ojczyźnie.
"Lepsze życie, lepsza przyszłość, ubezpieczenie zdrowotne" Arvydas P.
"Ze względu na wyższe zarobki, większe możliwości podróżowania i lepszą miłość" Sandra K.
"Zostałem emigrantem ponieważ zostałem niesłusznie oskarżony w związku z wypadkiem samochodowym i wezwany do wojska" Audrius N.
"Z powodu biedy, z powodu mobingu w pracy, z powodu możliwości nie istnienia ale życia. A obecnie dla utrzymania wolności" Loitukas
"Ponieważ Litwa okazała się za mała i zbyt zaściankowa. Kraj z wieloma gniewnymi, nieprzyjemnymi ludzmi" Migle P.
"Takie ciekawe zjawisko ekonomiczne. Najwięcej wyjechało a ceny już jak w Austrii czy Niemczech" Arturo V.
"Z powodu nieufności do rządu i coraz większego nakładania podatków, dla lepszych zarobków, gwarancji socjalnych i jakości kształcenia. Ważne jest otoczenie, Litwini są smutni, źli i nieszczcześliwi" Sonata S.
"I jeszcze więcej ucieknie" Egle E.
"Tylko dwie osoby z dwoma pensjami mogą wynająć mieszkanie." Monika P.
"Przez klan Lansbergów" Angi J.
"Przebywałam na emigracji, bo na Litwie pracując zgodnie z moim wykształceniem ledwo wiązałam koniec z końcem. Jeśli młody człowiek potrzebuje wynając dom czy mieszkanie to na Litwie jest to bardzo trudne. Pracowałam jako pracownik niewykwalifikowany w Anglii a moja pensja była 4 razy wyższa niż na Litwie. Chętnie wróciłabym dziś do Wielkiej Brytanii ale ze względów rodzinnych moje szanse na emigracje są dziś bardzo ograniczone. Mimo to nie wykluczam ponownego wyjazdu w przyszłości. Nie wiedzę tutaj na Litwie większych zmian, tu nikogo nic nie obchodzi. Politycy marnują pieniądze i nie myślą o narodzie." Ragina M.
"W poszukiwaniu lepszego życia. Litwa to kraj bardzo zaściankowy." Teja V.
"Zadaj to samo pytanie za rok o tej samej porze. Wyemigruje milion" Andrius S.
"Trudności finansowe" Stanislava M. S.
"Oczywiście przez fajny klan" Mikas S.
"Ponieważ rząd nie radzi sobie z gospodarką. Sprzedał wsszystkie pakiety własności państwowej sektorom prywatnym. Rosną ceny a nie zarobki, przez co życie ludzi jest dużo trudniejsze. Ludzie po prostu wyjeżdzają z kraju w poszukiwaniu lepszego życia za granicą" Mindaugas J.
"Kiedy wyemigrowałem w 2017 r., to z powodów ekonmicznych. Zarabiałem 400-500 euro miesięcznie. Teraz po jakimś czasie zdałem sobie sprawę, że wszystko zależy od osobistej zaangażowania człówieka, na Litwie naprawdę można żyć. Więc wracam w przyszłym roku." Modestas L.S.
"Nie byłem zadowolony z wynagrodzenia i sytuacji pracownika. Pracujesz tak samo jak wszędzie a niewiele zarabiasz. Lepiej w Niemczech za 1400 niż na Litwie za 600" Marius K.
"Zły seystem edukacji. Z powodu wąsko myślących ludzi, którzy nadal są bardzo zaściankowi. Modzi mają bardzo cieżko jeśli chcą rozpocząć samodzielne życie. Litwinom brakuje uprzejmości i ciepła. Zimą jest bardzo zimno, moje ciało nie znosi tego klimatu". Karolina G.
"Uciekłam 10 lat temu. Żyje w kraju w którym przestrzega się praw człowieka. Niech wszyscy uciekną z Litwy. Niech zostaną tylko abdule i beje. Jeszcze wiele przed nami. Serce boli, bo Litwini NIE MOGĄ żyć w swoim kraju" Daiva Ż.
Mógłbym tak tylko siedzieć i tłumaczyć kolejne wypowiedzi. Myślę, że to co zaprezentowałem jednak wystarczy aby mieć pełen obraz tego co się tam wydarzyło. Diagnoza wydaje się oczywista: Litwa pustoszeje, krajem rządzi klan. Pozostaje mi na koniec zacytować coś co może przypomni Litwinom stare dobre czasy. Adam Mickiewicz "Konrad Wallenrod":
Pieśń Waldejoty
"Skąd Litwini wracali? Z nocnej wracali wycieczki,
Wieźli łupy bogate, w zamkach i cerkwiach zdobyte,
Tłumy brańców niemieckich, z powiązanemi rękami,
Ze stryczkami na szyjach, biegną przy koniach zwycięzców:
Poglądają ku Prusom - i zalewają się łzami,
Poglądają na Kowno - i polecają się Bogu!
W mieście Kownie pośrodku ciągnie się błonie Peruna,
Tam książęta litewscy, gdy po zwycięstwie wracają,
Zwykli rycerzy niemieckich palić na stosie ofiarnym."
Dawid Berezicki
Za:https://www.owp.org.pl/index.php/1092-upadek-litwy
