Oszustwem może stać się każdy system polityczny

Szczegóły

Kategoria: Warto przeczytać

Opublikowano: 10 wrzesień 2014

Odsłony: 5754

Artykuł prof. Andrew Napolitano What If Democracy Is a Fraud? opublikowany na łamach Washington Times[1](w lipcu 2014) składa się z samych pytań, które, przez to, że zostały celnie sformułowane, prowokują czytelnika do refleksji nad rzeczywistością polityczną, w jakiej egzystuje (bez względu na to, czy jest Amerykaninem, czy nie). Nie codziennie podejmowane jest z taką werwą zagadnienie fikcyjności demokracji – w dobie kultu bezmyślnej zabawy, beztroskiej konsumpcji oraz „postpolityki”, „posthistorii” – choć niekoniecznie, zauważmy, kultu postdemokracji. O ile pojawiają się rozmaici „mędrcy świata” powtarzający za Nietzschem, że „Bóg umarł”, a nawet tacy, którzy głoszą „śmierć człowieka” i tacy, co prorokują, że człowiek zostanie wnet zastąpiony przez androida, maszynę myślącą etc. – o tyle mało kto ma śmiałość i czelność powiedzieć, że demokracja to fikcja (albo, że demokracja się „wyczerpała” jako dostarczycielka najrozmaitszych konwencji społecznych i instytucjonalnych). Demokracja wszak stanowi świętość postępowej inteligencji. Jeśliby bowiem demokracja okazała się martwa, to co by było z wszystkimi „demokratycznymi instytucjami” – i „demokratami wszystkich krajów”? Napolitano w swym tekście stawia problem fikcyjności demokracji warunkowo – what if – ale już samo skonstruowanie pytania poddającego w wątpliwość autentyczność ustroju, w ramach którego „obywatele rządzą”, implikuje to, że pytający dostrzegł racjonalne przesłanki do „metodycznego wątpienia”. 

I. Pytania nie tylko o demokrację

W istocie jednak wątpliwości Napolitano nie dotyczą wyłącznie systemu politycznego o (wieloznacznej) nazwie demokracja, ale współczesnej cywilizacji, edukacji, świadomości obywatelskiej, kwestii stanowienia prawa i koncepcji człowieka. Żaden ustrój żadnego państwa nie bierze się wszak znikąd i nie wyrasta na bezludnej wyspie; zwykle osadzony jest w określonych realiach historycznych, kulturowych i narodowych. Ale każdy system polityczny może się zamienić w oszustwo, w fikcję, w „potiomkinowską wieś”, jeśli ufundowany jest na zwyrodniałych instytucjach, na bezprawiu, przemocy i fałszywej antropologii. Kilkanaście lat temu św. Jan Paweł II (w 1999 r.) przestrzegał w polskim parlamencie przed taką wizją demokracji, która zamienić się może w jawny lub zakamuflowany totalitaryzm. Ostrzeżenie papieża musiało jednak pozostać bez echa (pomijając głosy oburzenia i protestu przeciwko takiemu stawianiu „sprawy demokracji”), skoro na Starym Kontynencie tryumfy odnosił i odnosi neomarksizm z jego antykatolickim i antyrodzinnym nastawieniem – o czym jeszcze będę wspominał.

Czytaj więcej: Oszustwem może stać się każdy system polityczny