Poniżej prezentujemy tekst wystąpienia senatora Piotra Łukasza Andrzejewskiego, prowadzącego konferencję "Morze Bałtyckie i rzeki szansą rozwoju Polski". Konferencja odbyła się w Senacie RP w końcu lutego br.
Konferencji pokojowej w Wersalu, po zakończeniu I Wojny Światowej, która rozpoczęła swoje obrady w połowie stycznia 1919 r. towarzyszyły działania różnych ugrupowań narodu polskiego – zmierzające do odzyskania dostępu do morza wschodniego po 123 latach niebytu państwa polskiego.
Prezydent Stanów Zjednoczonych T. W. Wilson w czternastopunktowym programie pokoju z dnia 8.I.1918 r. w punkcie 13-tym zawarł tezę o odrodzeniu państwa polskiego „wraz z zapewnionym wolnym i bezpiecznym dostępem do morza”.
Oficjalne wystąpienie polskich posłów w Reichstagu (październik 1918) W. Seydy, ks. A. Stychela i W. Korfantego domagały się przyłączenia do Polski ziem zamieszkałych przez Polaków w Królestwie Pruskim, wraz z odpowiednim szerokim dostępem do morza.
Naczelna Rada Ludowa stanowiąca reprezentację ludności polskiej w Niemczech z siedzibą w Poznaniu reprezentowała dążenia niepodległości Polaków z Poznania.
Jędrzej Moraczewski w swojej odezwie „Do narodu polskiego z 19.XI.1918 r.” jako premier zarysował perspektywę działań w sposób następujący:
„Jeszcze nie jesteśmy wszyscy razem. Ludność Wielkopolski i piastowskiego Śląska nie podlega jeszcze władzy Republiki Polskiej. Polskie wybrzeże morskie nie jest jeszcze objęte granicami Polski. Nad kolebką Państwa Polskiego powiewają jeszcze obce sztandary Doprowadzenie do ostatecznego zjednoczenia wszystkich ziem zamieszkałych przez ludność polską lub dobrowolnie do Polski ciążących będzie jednym z pierwszych zadań rządu polskiego”. (Protokół posiedzenia Rady Ministrów Republiki Polski t. 4 (18.XI.1918) k. 39).
Czytaj więcej: Piotr Ł. Andrzejewski: Powrót Polski nad Bałtyk